Wat ik tegenkwam

Tijdens mijn bestudering van de boeken, tijdschriften van Huib.

Een nergens genoemd kerstverhaal geschreven in 1991

Het is heel bijzonder om iets te ontdekken dat nergens in de lijsten van Huib is genoteerd. Het is niet des Huibs, wat is dan de reden om dit kerstverhaal niet te noemen in zijn publicaties? Het is gissen, maar misschien is juist dit kerstverhaal dat Huib in zijn onderwijzersjaren heeft getypeerd, misschien vond hij dat het te persoonlijk was, ook voor zijn oud-leerlingen. Hij maakte geen onderscheid tussen leerlingen, geen onderscheid tussen afkomst. Hij stond voor rechtvaardigheid.
In dit kerstverhaal gaat het over leerlingen van een woonark/schip die gepest werden. De personen in het verhaal komen mij zeer bekend voor, de namen zijn weliswaar gefingeerd, maar ik weet zeker dat dit een combinatie is van ervaringen tijdens zijn onderwijzersperiode. Een bijzonder verhaal, geschreven in 1991.

Monumentje de Bentheimerbrug verschenen in 2010

Ik was het boek monumentjes van Huib aan het lezen. Deel I: Coevorden.
Huib heeft me al eerder na zijn overlijden verrast door in nog niet door mij gelezen boeken en tijdschriften me te noemen. Helemaal als ik genoemd wordt als oorlogshistoricus. Wat een eer!

Op 5 april 1945 werd de Bentheimerbrug opnieuw opgeblazen, ditmaal door de Duitse bezetters bij de nadering van de Canadese bevrijders. De eerste brencarrier, die ter hoogte van het Douane kantoor de bebouwde kom van Coevorden naderde, werd frontaal getroffen door een ‘Pantzerfaust’, afgevuurd door twee Duitsers in een bosje. Twee bevrijders, Merving Brampton en Montgomery Cliff sneuvelden en de twee Duitsers direct daarna. Toen de eerste Canadese Shermantank bij de vernielde brug arriveerde, werd hij vanaf de toren van de Nederlands Hervormde Kerk door drie Duitsers met een mittrailleur onder vuur genomen. De eerste teruggeschoten tankgranaat trof doel en nam de drie Duitsers, de mittrailleur en een deel van de toren mee. Om dat laatste werd later getreurd! De Canadezen trokken pas de volgende dag de stad binnen en toen was Coevorden echt bevrijd. Aan deze blijde gebeurtenis herinnert de plaquette op de linkerstijl van de brug. De twee gesneuvelde Canadezen met hun commandant worden pas sinds kort geëerd met de naamgeving van twee straatjes en een pleintje op het terrein van de Voorde. Dankzij de inzet van de naar Canada geëmigreerde Coevordenaar Peter Croezen en oorlogshistoricus Bé van der Weide werd dit huldebetoon op 5 mei 2010 verwezenlijkt.

De overhandiging van “Dwars door Drenthe” aan Prof. dr. Prakke in 1986

Soms hangt het blijkbaar aan toevalligheden aan elkaar of moet het gewoon zo zijn.
Via omzwervingen ben ik in Kloosterveen, een dorp dat een wijk is geworden van de gemeente Assen. Op vijf minuten loopafstand van mijn huis, zit ik op de Prof. Dr. Prakke weg. De foto die ik vond in het archief van Huib is gemaakt voor de openhaard in de Drostenzaal van het kasteel van Coevorden, waar ik ook wel eens heb mogen zeggen en waar ik een aantal jaren als raadslid gesproken heb. Het is des te opmerkelijker dat beide heren, Huib en professor Prakke assessoren (bijzitters) waren van de Picardt Club, die jaarlijks met Ganzenmarkt zitting had en ik uiteindelijk de opvolger als Assessor van Huib werd. De Picardt Club bestaat niet meer, er was steeds minder animo voor. De historische vereniging hield al een historische dag, dat was een mooi alternatief.
Ondanks dat ik Prakke nooit persoonlijk ontmoet heb, is het bijzonder om hem zo tegen te komen in het archief van Huib.

Dalen 2018 – Wat was Huib onder de indruk van het resultaat van het boekwerk over de Drentse familie ten Holte. Het zag er ook gelikt uit en ik begon er direct door heen te bladeren op zoek naar zaken rondom de Tweede Wereldoorlog in Dalen. Toen kwam ik iets tegen dat Huib niet kon hebben geschreven, dat moest wel door een redacteur veranderd zijn. Bladzijde 70 Britse S.A.S. commando’s raasden in zwaarbewapende jeeps door het dorp. Ik zei: “Huib, ben ik nou gek of is er sprake van een vergissing, het moeten toch Belgische S.A.S. commando’s zijn?” “Och nee hè!” zei Huib. Dat kan niet, dat staat niet in mijn teksten. Ik zei dat dit een algemeen misverstand is en dat de redacteur vast heeft gedacht dan het Britten waren. De werkelijkheid was dat er Belgische commando’s aangesloten waren bij de Britse S.A.S. “Jammer, maar geen mens die daar over valt Huib, alleen WWII , zoals ik” probeerde ik hem nog even gerust te stellen. Ik wist dat de perfectionist Huib, dit een vervelende vond. Had ik niets moeten zeggen? Ach, we hebben het losgelaten. Het is een prachtig boekwerk geworden en daar mocht op geproost worden, weliswaar met een kop koffie!

Ik had de kroniek van Mient Jan Faber al eerder gezien op een foto waar Huib het eerste exemplaar kreeg. De foto’s heb ik geplaatst, maar ik had niet direct het idee om het aan te schaffen. Ik las het toen ik het in handen kreeg vanuit de nalatenschap van Huib. Wat een mooi boek, geschiedenis, met daardoor heen familie verhalen en de ervaringen van Coevorden. Wat me het meeste raakte in het boek is dat Mient Jan ook zo begaan was met het lot van de Joodse gemeenschap en de rekenschap die niet afgelegd is na de oorlog. Het gemeente bestuur spreekt over ‘In de nacht van 2 op 3 oktober, 1942, vond in opdracht van de bezetter een razzia plaats in alle steden van Drenthe. In Coevorden werkte de lokale politie, onder leiding van de burgemeester actief mee. In het eindrapport stelt de burgervader vast dat in de stad “slechts 14 van de 112 Joden onvindbaar waren”. De razzia was een succes.’

Ook het feit dat dat de Joodse gemeenschap eigenlijk in Nederland weggevaagd is door het vertrek van Koningin Wilhelmina naar Engeland werd genoemd in het boek. Vergelijk dit met Denemarken waar dit niet is gebeurd en welke gevolgen dit heeft gehad voor de Joodse gemeenschap. Ons koningshuis heeft daar nooit rekenschap over te hoeven afleggen.

Al met al, een gedegen boek, een hele goede aanvulling op de geschiedenis van Coevorden en eigenlijk een must voor de historisch liefhebber. Een aanrader dus!

Relus ter Beek.
Ik kwam wetenswaardigheden tegen die ik eigenlijk niet wist, maar had kunnen weten. Dat bijvoorbeeld Huib D. Minderhoud als oud CHU raadslid (rechtst christelijk) redelijk vrijzinnig met andersdenkenden omging. Dat hij bij Relus op bezoek ging tijdens zijn ziekte. Maar ook Herman ten Hoonte (oud wethouder van Coevorden) regelmatig bezocht.

Dat zijn broer Klaas eigenlijk een halfbroer van Relus is. Ik heb Klaas mogen interviewen over het bombardement op Coevorden in februari 1944. Het kwam toen niet ter sprake, was ook niet belangrijk, maar wel interessant om dit nu te lezen.

Een boek over Relus, stukken over zijn periode in Coevorden, die mij het meest interesseerde, maar ook de periode waarin hij de militaire dienstplicht afschafte. Daar had ik dus zelf in de praktijk mee te maken. Wat me ook opviel was de bijdrage van oud-gedeputeerde Tanja Klip die in de steunfractie van de VVD Fractie zat in de periode dat ik raadslid in Coevorden was. 1994-1999. Ik zei nog tegen Tanja, jij bent een goede, je wordt vast wethouder… ze schopte het tot de Eerste Kamer. Het boek is een compleet boek geworden, vanuit heel veel gezichtspunten is Relus op schrift gesteld. Mooi gedaan Lukas Koops!

Dat het stationsplein in Coevorden nu het Relus ter Beekplein heten mag is heel mooi. Nu nog de Canadese bevrijders eren in de straatnamen. (Iets waar ik al jaren voor heb gestreden)

Mysterie
De erepenning van wijlen Huib D. Minderhoud duikt in 2023 op in het het stedelijk museum van Coevorden.
In 2007 ontving schrijver en voormalig hoofd der Mijndert van der Thijnenschool in Coevorden de legpenning voor het ereburgerschap van de gemeente Coevorden. Een waar mysterie, de directie van het SM Coevorden kwam bij toeval (of moest het zo zijn?) de legpenning op het internet op het spoor. Kordaat handelen bracht de legpenning terug naar Coevorden. Het is een mysterieuze weg die door deze legpenning is afgelegd. De executeur testamentair heeft geen enkele notie, de website beheerder van huibminderhoud.nl snapt er ook niets van, terwijl de boeken, tijdschriften en documenten nalatenschap in zijn beheer is. Zelfs de directie van het SM in Coevorden stuitte op een muur van geheimzinnigheid bij de aankoop van de penning. Gelukkig is het in de collectie van het museum terecht gekomen. Een ding is zeker, Huib hield van mysteries. 

Humor

Humor

Dat Huib humor had, blijkt ook uit de onderstaande brief aan Bert Gerrits, destijds voorzitter van de Havenvereniging in Coevorden. Hij dit in oud Nederlands, hoe hij dit kon schrijven blijkt wel uit de oude boeken die ik in zijn boekenarchief tegen kwam. Het is even lastig om te lezen, maar wel helemaal in de stijl van Bert, die het vast geweldig heeft gevonden om de brief te mogen ontvangen.